مقایسه مولفه های ریاضت اقتصادی با مولفه های اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی دو مفهوم جداگانه و مستقل است که هیچ یک برآمده از دیگری نخواهند شد. در اقتصاد مقاومتی محدودیتی در منابع وجود ندارد، اما استفاده بهینه از منابع موجود باید طی یک برنامه زمان بندی شده صورت گیرد و این در حالی است که در ریاضت اقتصادی ما با محدودیت در منابع و سرمایه ها روبه رو هستیم و به ناچار باید با سهمیه بندی و کاهش مصرف، با محدودیت های موجود مقابله کنیم.
استقلال سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران از قدرتهای سلطه در پایان قرن بیستم و آغاز قرن بیست و یکم سبب مقاومت سلطه گران شده و در همین راستا موضوعات و مسائل و شرایطی برای ما پدید آوردهاند که منحصر به فرد است. جمهوری اسلامی ایران اما در برابر فشارها و جریان سازیهای جهانی به ابتکاراتی دست زده است که تا به امروز – چه در عرصه نظر و در کتابهای درسی و چه در عرصه عمل و تجارت بشری – مشابه و مابهازای واقعی نداشته است. یکی از ابتکارها ایجاد ساختار «اقتصاد مقاومتی» است. کارگزاران نظام جمهوری اسلامی و نهادهای برآمده از انقلاب اسلامی مکلف به نوآوری،ابتکار، نظریه پردازی و الگوسازی در این عرصه جدید اقتصادی هستند. نه تنها جمهوری اسلامی، بلکه هر کشوری که عَلَم استکبارستیزی را برپا کند نیازمند چنین الگوهایی هست.
اگر تمام دانش انباشته و کتابهای مرسوم اقتصادی دنیا را مطالعه کنید، نظریه یا تجربهای مدون و مکتوب درباره اقتصاد مقاومتی نخواهید یافت. در تمام متون و کتابهای اقتصاد، هیچ پیشینهای نظری یا عملی از تحریم بانک مرکزی نخواهید دید و از آنجا که این امر تاکنون سابقه نداشته، چگونگی واکنش به آن هم امری بدیع است. حتی اگر مطالعاتی هم در این باره صورت گرفته باشد، در طبقه بندیهای محرمانه و امنیتی قرار گرفته و امکان دسترسی به آن برای کارشناسان معمولی وجود ندارد. نتیجه اینکه اقتصاددانان انقلاب اسلامی نمیتوانند از نظریههای متداول برای حل مشکل و مسئله خود بهره بگیرند. بنابراین جنبش اقتصادی و الگوی اسلامی – ایرانی اداره جامعه، شکل بدیعی به خود میگیرد که الهامبخش جمیع ملتهای آزاده خواهد بود.سوال این است که تفاوت مولفههای ریاضت اقتصادی در مقایسه با مولفههای اقتصاد مقاومتی در چیست؟
اقتصاد مقاومتی یک نظام اقتصادی فعال
اقتصاد مقاومتی یک نظام اقتصادی فعال، رو به رشد و جهادی با هدف مقابله با ترفندهای اقتصادی دشمنان و نیز کاهش آسیب پذیری وابستگی ایران در شرایط خاص است که به تولید و توزیع کالاهای خاص و سرمایه گذاری برای کاهش وابستگی به کشورهای دیگر – به خصوص کشورهای متخاصم – در شرایط بحرانی میپردازد؛ به گونهای که اگر نتوانست محصولات اساسی زندگی مردم و کالاهای اساسی آنها را در بازار مبادله از کشورهای دیگر تهیه کند، بتواند با اتکاء به منابع داخلی به تولید انبوه محصولات مورد نظر بپردازد. تامین کالاها و مایحتاج اساسی مردم در جهت مقاومت در مقابل دشمنانی که سعی دارند بسیاری از کالاهای مورد نیاز آن کشور را تحریم نمایند. در یک جمله، تعریف نهایی که مقام معظم رهبری از مفهومی خودشان پیشنهاد دادهاند این است:
« اقتصاد مقاومتی معنایش این است که ما یک اقتصادی داشته باشیم که هم روند رو به رشد اقتصادی در کشور محفوظ بماند؛هم آسیب پذیریاش کاهش پیدا کند؛ یعنی وضع اقتصادی کشور و نظام اقتصادی جوری باشد که در مقابل ترفندهای دشمنان که همیشگی و به شکلهای مختلف خواهد بود، کمتر آسیب ببیند و اختلال پیدا کند.»
تفاوتهای اقتصاد مقاومتی با ریاضت اقتصادی
ریاضیت اقتصادی به طرحی گفته میشود که دولتها برای کاهش هزینهها و رفع کسری بودجه، به کاهش و یا حذف برخی خدمات و مزایای عمومی، صرفهجویی در مخارج جاری کشور، کاهش هزینههای رفاهی و تعدیل کارمندها در بخش دولتی دست میزنند که یونان و ایتالیا به خصوص یونان در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم میعکند. این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط برخی دولتها انجام میشود، گاهی اوقات به افزایش میزان مالیات و افزایش دریافت وامها و کمکهای مالی خارجی میانجامد.
در اقتصاد مقاومتی، یکی از سازوکارهای گذر از بحران، صرفه جویی است، نه ریاضت. در حال حاضر ما شاهد آن هستیم که برخی مدیران به اشتباه ریاضت را به جای مقاومت و صرفه جویی در دستور کار خود قرار دادهاند که میتوان به عدم آگاهی آنان از این دو مفهوم اشاره کرد.
اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی دو مفهوم جداگانه و مستقل است که هیچ یک برآمده از دیگری نخواهند شد. در اقتصاد مقاومتی محدودیتی در منابع وجود ندارد، اما استفاده بهینه از منابع موجود باید طی یک برنامه زمانبندی شده صورت گیرد و این در حالی است که در ریاضت اقتصادی ما با محدودیت در منابع و سرمایهها روبهرو هستیم و به ناچار باید با سهمیهبندی و کاهش مصرف، با محدودیتهای موجود مقابله کنیم.
در اقتصاد مقاومتی قوای سه گانه باید با تعامل همه جانبه در مجموعهای که وظیفه هدایت پروژه اقتصاد مقاومتی را برعهده دارد، تصمیمات لازم را در این ارتباط را اتخاذ کرده و برای اجرا به دستگاههای ذیربط ابلاغ کنند. هر یک از قوا باید با مرور وظایف خود نسبت به رفع چالشها و موانع در اقتصاد مقاومتی اقدام کرده و هر یک از آنها تعامل با قوای دیگر را در برنامه کاری خود قرار دهند.
ریاضت اقتصادی به معنای آن است که بار سختی مشکلات اقتصادی بر دوش مردم قرار بگیرد، نه طراحان برنامههای اقتصادی و دستگاه اجرایی؛ اما اقتصاد مقاومتی آن است که بار سختیها بر دوش طراحان، برنامه ریزان و مجریان طرح اقتصادی است و مسلماً تفاوت فاحشی بین این دو طرح است
